ผู้ป่วยติดเตียงถือเป็นภาวะที่จำเป็นต้องได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมเพื่อป้องกันผลข้างเคียงหรือภาวะแทรกซ้อนที่อาจนำไปสู่การเสียชีวิต เช่น การติดเชื้อ การขาดสารอาหาร ฯลฯ ดังนั้นผู้ที่มีหน้าที่ดูแลผู้ป่วยติดเตียงจำเป็นต้องมีความรู้ ความเข้าใจ และปฏิบัติตัวอย่างถูกต้อง แต่จะมีขั้นตอนการดูแลอย่างไรหรือมีข้อควรระวังอะไรบ้างเราจะพาไปดู
ดูแลผู้ป่วยติดเตียงอย่างไร
แนวทางในการดูแลผู้ป่วยติดเตียง มีดังนี้
1. จัดให้ผู้ป่วยนอนในห้องที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก ง่ายต่อการเคลื่อนย้าย
- เพื่อให้ง่ายต่อการรักษา
- เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ
- เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยพักฟื้นและหายได้เร็วยิ่งขึ้น
2. ดูแลทำความสะอาดร่างกายและช่องปากอย่างสม่ำเสมอ
- สุขภาพร่างกาย เพื่อป้องกันการได้รับเชื้อต่าง ๆ เข้าสู่ร่างกาย กรณีผู้ป่วยที่มีการใส่สายสวนปัสสาวะเข้าไปภายในร่างกาย จำเป็นต้องเปลี่ยนสายสวนปัสสาวะให้ผู้ป่วยเป็นประจำทุก 2 – 4 สัปดาห์ และทำความสะอาดสายด้วยสบู่อ่อน ๆ ทุกครั้ง หากพบว่าสีปัสสาวะมีลักษณะขุ่นข้นหรือผู้ป่วยไม่สามารถปัสสาวะได้ปกติ ควรรีบพาผู้ป่วยส่งโรงพยาบาล
- สุขภาพช่องปาก เพื่อลดการสะสมของแบคทีเรียและลดความเสี่ยงของการเกิดปอดอักเสบจากการสำลัก วิธีการ คือ แนะนำให้ใช้น้ำยาบ้วนปากที่ไม่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ บ้วนปากและลิ้นทุกครั้งหลังมื้ออาหาร
3. ทุกครั้งที่มีการรับประทานอาหารผู้ป่วยควรอยู่ในท่านั่งเสมอ
องศาการนั่งของผู้ป่วยควรให้อยู่ในระดับ 45 องศา และให้ผู้ป่วยนั่งชิดกับพนักพิง เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถรับประทานอาหารได้อย่างสะดวกและไม่ก่อให้เกิดการสำลักหรืออันตรายใด ๆ
4. หมั่นพลิกตัวและเปลี่ยนท่า
เพื่อป้องกันการเกิดแผลกดทับและเพิ่มประสิทธิภาพในการหายใจ โดยผู้ป่วยควรได้รับการพลิกตัวหรือเปลี่ยนท่าทุก 2 – 3 ชั่วโมง (ต้องทำอย่างระมัดระวังและใช้เทคนิคที่ถูกต้องเท่านั้น)
5. ตรวจเช็กสุขภาพจิตของผู้ป่วยอย่างสม่ำเสมอ
สุขภาพจิตเป็นสิ่งสำคัญอย่างมากสำหรับผู้ป่วยติดเตียงกับการต้องรับมือกับความเปลี่ยนแปลงความเครียดและความวิตกกังวล ผู้ดูแลจึงมีหน้าที่ในการตรวจเช็กสุขภาพจิตของผู้ป่วยเป็นประจำเพื่อหาแนวทางในการดูแลบำบัดอย่างเหมาะสม
ข้อควรระวัง
ข้อควรระวังในการดูแลผู้ป่วยติดเตียงมีอยู่ด้วยกันหลายประการ ได้แก่
- อาหารการกิน ควรเลือกอาหารที่มีลักษณะกินง่าย ไม่หนืดเกินไป เพื่อเลี่ยงการสำลักหรือมีปัญหาในการเคี้ยว
- ภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น ปอดแฟบ กล้ามเนื้อแขนขาลีบ ข้อติด ภาวะสับสน
- หากอาบน้ำไม่ได้ควรเปลี่ยนเสื้อผ้าอย่างน้อย 2 ครั้งต่อวัน กรณีแปรงฟันไม่ได้ควรใช้ผ้านิ่มชุบน้ำยาบ้วนปากเช็ดฟันแทน
- ปัญหาสุขภาพจิต เพื่อป้องกันการเกิดภาวะซึมเศร้า ความวิตกกังวล หรือความเครียด
และสุดท้ายสิ่งที่ขาดไม่ได้เลยสำหรับการดูแลผู้ป่วยติดเตียง นั่นก็คือ กำลังใจในการต่อสู้กับปัญหาทางด้านร่างกาย เพราะอาการต่าง ๆ จะดีขึ้นได้ไม่ได้ขึ้นอยู่กับผู้ป่วยเพียงคนเดียวแต่ยังรวมถึงคนรอบข้างหรือคนดูแลด้วย
